Eloquenzia perduta, eloquenzia ritrovata

"Neem nu relativiteit, van de ene dag op de andere werd massa energie en energie massa, werd zwart wit en wit zwart. Eenvoud had de draairichting van de aarde geïnverteerd"- Hij oreerde alsof zijn leven er van afhing. De woorden schoten hem uit de mond en het schuim stond rond zijn lippen. Hij pauzeerde amper om te ademen. - "Alle zekerheden die we hadden, zijn verdwenen. Wij, arme sukkelaars, achterop gestelde Neanderthalers met een brein dat minstens 1000 jaar achter loopt op de wereld die we zelf hebben gecreëerd en niet in de hand hebben, laat staan begrijpen." Hier hield hij even dramatisch halt. Hij stokte zijn betoog zoals hij zijn Arabische volbloed aan de teugels zou hebben getrokken voordat diens voeten een schattig ogend konijntje zouden hebben vertrappeld. Bij het merken dat zijn toeschouwers de vorige zinnen volledig hadden opgenomen, galoppeerde hij genadeloos verder: "Maar, m'n beste" - en hier gebruikte hij zijn favoriete truc: iemand ergens op de eerste rij aanstaren en -spreken. Hij had altijd gevonden dat dat een zeker schokeffect teweegbracht, ook bij de anderen, die waarschijnlijk vreesden zijn volgend doelwit te worden. - "ja u, u hebt het al lang opgegeven niet waar? U kunnen de oude zekerheden of onzekerheden gestolen worden. U stroomt gewoon mee in de grijze modderstroom die De Maatschappij heet en het enige wat u hoopt is niet bedolven worden door die brij waar u zich zelfgenoegzaam in baadt en waar u uw dorst naar gezapigheid aan laaft.” – Zijn liefde, zijn obsessie voor breedsprakerigheid had hij nooit ontkend. “Laat ik u iets vertellen, liefste” – Ditmaal staarde hij een bevallige blondine aan – “die stroom, wel inerte massa, waar ik het over heb, stroomt helemaal niet, zij wordt voortgetrokken door de atlaskrachten van degenen die u allen voorgaan in de evolutie, diegenen die u een stapje voor zijn, diegenen die een droom hebben en zich met diens last op de schouders een weg tussen het slagveld van desillusies hebben gebaand en daar, op de frontlinie staan, blootgesteld aan het geschut, de wrijving van de tijd die hen tegenwerkt. En wat doet u?! U schiet die pioniers in de rug en u sleurt hen, verdoofd door uw geweeklaag, terug de mediocriteit in. Schaam u en troost u: voor elke soldaat die u uit de voorposten sleept, zal er een nieuwe zijn plaats innemen. En aan zijn voeten zal u uit dankbaarheid vallen wanneer hij uw geliefde warme omgeving, die poel waar u in vertoeft, redt van de ondergang.” Hij snoof een laatste maal luid in, veegde het speeksel van rond zijn mond, nam zijn papieren bij elkaar en trad van het spreekgestoelte af. Het publiek was verbijsterd, woordeloos, verlamd. Hij had zijn doel bereikt en met geheven hoofd verliet hij de zaal.